Kunnen maatschappijen met verschillende rechtsvormen deelnemen aan dezelfde splitsing?
Algemeen
Zowel SHM’s als woonmaatschappijen kunnen bij een splitsing betrokken zijn. Zij kunnen verschillende rechtsvormen hebben:
-
De SHM’s hebben de rechtsvorm van een (oneigenlijke) cvba-vso, een nv-vso of een bv. In theorie is het ook mogelijk dat een SHM de rechtsvorm heeft van een nv, waarvan de statuten werden geconformeerd aan het WVV. Er zijn bij het opstellen van het draaiboek geen dergelijke SHM’s. Daarom melden we deze hypothese verder niet..
-
De woonmaatschappij zal steeds de rechtsvorm hebben van een bv.
Maatschappijen met verschillende rechtsvormen kunnen onderling deelnemen aan eenzelfde splitsingsverrichting. Voor zo’n splitsing is vooraf geen omvorming in dezelfde rechtsvorm nodig. Merk op dat de verkrijgende maatschappij haar statuten wellicht zal moeten aanpassen. Als de statuten van de verkrijgende maatschappij nog niet overeenstemmen met het WVV, zal dat bij die gelegenheid moeten gebeuren.
Bij het opstellen van dit draaiboek was de meest voorkomende rechtsvorm van een SHM een (oneigenlijke) cvba-vso. Daarom focust dit draaiboek op herstructureringen waarbij de betrokken maatschappijen SHM’s met de rechtsvorm van een (oneigenlijke) cvba-vso dan wel woonmaatschappijen zijn. Waar nodig worden de afwijkingen voor de nv-vso’s en de bv’s aangestipt.
Aandeelhouders
SHM
Voor de inwerkingtreding van het decreet van 9 juli 2021 golden er geen hoedanigheidsvereisten voor het aandeelhouderschap van SHM’s.
Sinds de inwerkingtreding van dit decreet kunnen andere personen dan de provincies, de gemeenten en de OCMW’s geen aandelen verwerven van een SHM. Uitzondering: bestaande aandeelhouders van SHM’s kunnen aandelen verwerven bij vennootschapsrechtelijke herstructureringsoperaties met een SHM of woonmaatschappij, zelfs als zij geen provincie, gemeente of OCMW zijn.
In functie van de rechtsvorm hebben de aandeelhouders van de bij de splitsing betrokken SHM’s wel een aantal mogelijkheden om alsnog uit de SHM te treden:
-
Bij een SHM met de rechtsvorm van een (oneigenlijke) cvba-vso
-
(i) De aandeelhouders van zowel een overgenomen als een verkrijgende SHM met de rechtsvorm van een (oneigenlijke) cvba-vso hebben steeds het recht om tijdens de eerste zes maanden van het boekjaar uit te treden .
(ii) De aandeelhouders van een overgenomen SHM met de rechtsvorm van een (oneigenlijke) cvba-vso hebben daarnaast het recht om uit te treden in het kader van de splitsing, zelfs wanneer de splitsing niet tijdens de eerste zes maanden van het boekjaar plaatsvindt. De verkrijgende maatschappij zal na de splitsing immers niet de rechtsvorm van een cv kunnen aannemen of aanhouden. Terwijl de verkrijgende woonmaatschappij steeds de rechtsvorm van een bv moet hebben, zal de verkrijgende SHM in het kader van de splitsing haar statuten in ieder geval moeten conformeren aan het WVV en voor de rechtsvorm van de bv moeten kiezen, als dit nog niet het geval zou zijn.
De aandeelhouders van de overgenomen SHM kunnen hierdoor uittreden vanaf de bijeenroeping van de buitengewone algemene vergadering die over de splitsing moet beslissen. Dat neemt u dan ook best mee in uw besprekingen met uw aandeelhouders in het kader van de voorbereiding van de splitsing en het nagaan of er voldoende draagkracht is voor de splitsing. Verder in het draaiboek leest u meer over het, in een aantal gevallen verplicht, informeren van de aandeelhouders en over de vereiste aanwezigheid en meerderheid bij de buitengewone algemene vergaderingen.
-
-
Bij een SHM met de rechtsvorm van een bv:
-
(ii) De aandeelhouders van zowel een verkrijgende als een overgenomen SHM met de rechtsvorm van een bv hebben steeds het recht om tijdens de eerste zes maanden van het boekjaar uit te treden (modelstatuten)
-
-
Bij een SHM met de vorm van een nv-vso:
-
(iii) Geen bijzondere uittredingsmogelijkheden
-
Bovendien geldt bij een omzetting naar een woonmaatschappij een decretaal voorziene uittredingsmogelijkheid .
Omzetting naar een woonmaatschappij
Voor bestaande SHM’s die erkend worden als woonmaatschappij, voorziet artikel 206 van het decreet van 9 juli 2021 in een aangepaste overgangsregeling voor de aandeelhouders. Als uitgangspunt geldt dat andere aandeelhouders dan het Vlaamse Gewest en de provincies, gemeenten en OCMW’s die in het werkingsgebied van de woonmaatschappij liggen, geen aandelen mogen verwerven of op een andere wijze bijkomende stemrechten mogen verkrijgen. In afwijking daarvan kunnen bestaande aandeelhouders van SHM’s aandelen verwerven in het kader van vennootschapsrechtelijke herstructureringsoperaties met een woonmaatschappij (of een SHM).
Als de geplande splitsing plaatsvindt tussen een SHM en een SHM die zich als woonmaatschappij wil laten erkennen, dan kunnen de bestaande aandeelhouders die niet willen toetreden tot de woonmaatschappij, uittreden. De uitweg verschilt naargelang de rechtsvorm van de SHM:
-
Bij een SHM met de vorm van een bv of een (oneigenlijke) cvba-vso: vanaf de bijeenroeping van de betreffende algemene vergadering van de SHM kan elke aandeelhouder, zonder aan andere voorwaarden te moeten voldoen, tot op het ogenblik van de effectieve erkenning als woonmaatschappij uittreden, zelfs na het verstrijken van de eerste zes maanden.
Deze decretale mogelijkheid komt bovenop de hogervermelde uittredingmogelijkheden voor SHM’s met de rechtsvorm van een (oneigenlijke) cvba-vso of de rechtsvorm van de bv.(modelstatuten)
-
Bij een SHM met de vorm van een NV: vanaf de bijeenroeping van de betreffende algemene vergadering moet de SHM haar aandeelhouders de mogelijkheid bieden om, tot op het ogenblik van de effectieve erkenning als woonmaatschappij, hun aandelen te laten inkopen door de SHM volgens de voorwaarden die in het artikel 205, §4, tweede lid van het decreet van 9 juli 2021 zijn vastgesteld.
De precieze voorwaarden en procedure kan u terugvinden in het algemene deel over de woonmaatschappijen.
Nieuwe woonmaatschappijen
Gemeenten en OCMW’s die in het werkingsgebied van de woonmaatschappij liggen en aandeelhouder zijn van die woonmaatschappij, beschikken samen altijd over meer dan 50% van het totale aantal stemrechten die verbonden zijn aan de aandelen. De Vlaamse Regering stelt de verhouding van de stemrechten tussen de gemeenten en OCMW’s, vermeld in het eerste lid, vast aan de hand van objectieve criteria die verband houden met het woonbeleid. Die objectieve criteria zijn de verhouding tussen het aantal sociale huurwoningen per gemeente en de verhouding tussen het aantal huishoudens per gemeente, waarbij de Vlaamse Regering in voorkomend geval ook rekening kan houden met andere criteria die vermeld zijn in een advies van de gemeenteraad van een of meerdere gemeenten uit het werkingsgebied van de (te vormen) woonmaatschappij.
Houd er rekening mee dat het Vlaamse Gewest het recht heeft om bij de erkenning van een woonmaatschappij in te tekenen op maximum 25% van het totaal aantal stemmen.
In het algemeen deel over de woonmaatschappijen vindt u meer informatie over het aandeelhouderschap van nieuw opgerichte woonmaatschappijen.